8 maart 2023

prof. dr. Esther Turnhout

De relatie tussen wetenschap, politiek en samenleving staat onder druk. In het algemeen vinden mensen wetenschap belangrijk en hebben ze er veel vertrouwen in. Toch zien we dat in controversiële vraagstukken, zoals klimaatverandering, de verduurzaming van de landbouw en de aanpak van ziekten die van dieren op mensen overgaan, discussie ontstaat over de rol van de wetenschap. Deze discussies hangen vaak samen met de wetenschappelijke norm van neutraliteit. Die stelt dat de wetenschap buiten politieke kwesties moet blijven en dat de vermenging van beleid en wetenschap een bedreiging voor de democratie vormt.

Prof.dr. Esther Turnhout, hoogleraar Wetenschap, Technologie en Samenleving aan de Universiteit Twente, gaat nader in op deze kwestie. Via voorbeelden zal ze laten zien dat neutraliteit niet alleen onmogelijk is, maar ook tot problemen leidt. Een neutrale opstelling dient onvermijdelijk de belangen van de gevestigde orde. Dit is ook van toepassing op wetenschap, zoals zeer velen onder wie Martin Luther King, Eli Wiesel, Desmond Tutu en Pauli Freire al betoogden. Wetenschap is zeker niet alleen een bron van voorspoed, maar ook een aanjager van allerlei ontwikkelingen die mens en natuur benadelen.

Dit betekent onvermijdelijk dat wetenschap, en zeker die vormen van wetenschap die publieke waarden als duurzaamheid, natuur, gelijkheid en welbevinden hoog in het vaandel hebben, haar rolopvatting en praktijk grondig moet herzien. Turnhout zal haar lezing afsluiten met concrete handvatten voor deze herbezinning.

De live muziek wordt verzorgd door jazzduo Dubio. Almar Otten leidt de discussie met de zaal.

Tekst Esther Turnhout/Huub Eggen, illustratieontwerp Martijn Harleman

« bekijk ook de terugblik van deze avond