13 september 2023: Nico Adelhöfer
Dromen dirigeren: De functies van dromen en de verleiding om ze te beïnvloeden

De lezing is bij hoge uitzondering in het Engels! Vragen kunnen in het Nederlands gesteld worden.

Iedereen heeft wel eens zo’n droom: je bent op een plek die je vaag bekend voorkomt, misschien ook met mensen die je kent. Je wil naar huis, maar dat wil maar niet lukken. Je komt steeds weer terug op de plek waar je al was, of je verdwaalt hopeloos. Vaak word je daarna met een onaangenaam gevoel wakker. Wat zou het prettig zijn als je die droom in je slaap de goede richting op zou kunnen sturen. Lucide dromen heet dat en het blijkt aan te leren.

Psycholoog Nico Adelhöfer, wetenschappelijk onderzoeker bij het Slaap- en Geheugenlaboratorium van het Donders Instituut bij de Radboud Universiteit in Nijmegen, komt vertellen over de wetenschap achter slapen en dromen. Kennis daarover komt uit onderzoek bij mensen maar ook bij zoogdieren; die slapen net zoals wij dat doen. Wat gebeurt er in de hersenen bij slaap, hoe ontstaan dromen, wat is hun functie, waarom zijn ze vaak zo raar en kunnen we onze dromen beïnvloeden? Kunnen we door het beheersen van onze dromen ook beter slapen en dus gezonder leven? Bijzonder is dat Adelhöfer voordat hij met zijn onderzoek begon zichzelf trainde in lucide dromen. Hij kan dus uit eigen ervaring putten.

Vervolgens zal hij een blik werpen op een haast science fictionachtige toekomst: het beïnvloeden van dromen koppelen aan kunstmatige intelligentie. Het is volgens hem een heel nieuw terrein van onderzoek dat op komst is. Dat gaat een hoop ethische vragen opleveren. Kunnen we dromen gaan ‘afluisteren’ en sturen? Is het wel verstandig om slaap en dromen te kunnen manipuleren?

Adelhöfer zal in het Engels spreken. Vragen kunnen in het Nederlands worden gesteld. Moderator Christa Hooijer, die vloeiend Engels spreekt, zal waar nodig als tolk optreden. Martin van de Vrugt zorgt voor de live muziek.

Tekst Huub Eggen, illustratieontwerp Martijn Harleman.