13 maart 2019: Aart Heijboer
Telescoop op de zeebodem: De zoektocht naar kosmische spookdeeltjes

Neutrino’s elementaire deeltjes, zo goed als massaloos en zonder elektrische lading, die met vrijwel de lichtsnelheid door het heelal razen. Er zijn er ontzagwekkend veel van. Per seconde vliegen er vele miljarden door ons heen. We merken daar niets van, omdat ze door hun eigenschappen zo goed als geen wisselwerking met onze gewone materie hebben. Neutrino’s ontstaan bij natuurkundige processen in het hart van sterren (ook onze Zon) en in extreme omstandigheden zoals ontploffende zware sterren en rond zwarte gaten. Ze zijn de enige informatiedragers uit die processen die ons rechtstreeks bereiken. Daarom zijn natuur- en sterrenkundigen zeer in ze geïnteresseerd. Maar hoe meet je een deeltje dat overal dwars doorheen vliegt? En vooral ook: uit welke richting komen ze precies, zodat je hun bron kunt bepalen? Door met een meetinstallatie diep in de Middellandse Zee naar beneden te kijken en de onderliggende Aarde als afscherming van alle andere deeltjes uit het heelal te gebruiken. Dr. Aart Heijboer, verbonden aan het Nationaal Instituut voor Subatomaire Fysica (Nikhef) in Amsterdam, komt over dit haast sciencefiction-achtige project vertellen. Nikhef is één van de Europese partners die deze neutrinotelescoop hebben ontwikkeld en hem nu aan het bouwen zijn.

Lise Low zorgt voor de muziek. James van Lidth de Jeude leidt de vragen- en discussieronde na de pauze.