14 maart 2012: Louise Vet
Cradle 2 cradle: De nieuwe wereld wordt beter
Bij het ontwerpen van producten kijken fabrikanten eigenlijk nog steeds alleen naar het directe doel van het product. Er wordt nauwelijks rekening gehouden met toekomstig hergebruik van materialen uit die producten. Recycling is nog steeds een activiteit achteraf, als het product al afval is geworden. Deze manier van produceren zal onvermijdelijk leiden tot tekorten aan cruciale grondstoffen (denk aan koper en fosfor) en tot het opraken van fossiele brandstoffen. Dat kan niet meer, betoogde Louise Vet, directeur van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO) in Wageningen, voor een stampvolle grote zaal van het Burgerweeshuis. Producten zullen zodanig ontworpen moeten worden dat het afval ervan meteen, zonder dure verwerkingstechnologie, weer de grondstof voor nieuwe producten kan worden.
Naast de bekende ecologische kringloop moet je, aldus Vet, ook streven naar een technische kringloop. Het combineren van beide is het doel van het principe “Cradle to cradle”. Kijk bij het ontwerpen niet alleen naar het doel of de functie van het product, maar ook naar het hergebruik na afloop – dus een gemakkelijke scheiding van verschillende materialen die ook weer hergebruikt kunnen worden, en gebruik van materialen/stoffen die onschadelijk voor het milieu of gemakkelijk afbreekbaar.
Voor de energievoorziening moet de zonne-energie beter en meer gebruikt worden. Algen-kwekerijen kunnen we zien als een mogelijkheid voor productie van biodiesel en andere producten (medicijnen, voedsel, e.a.). Biodiesel van speciaal gekweekte gewassen is een achterhaalde zaak; dat moeten we echt niet meer willen, aldus Vet. Biodiesel moeten we gaan maken uit plantaardige restproducten. Alleen dan realiseren we echte duurzaamheid.
Daarna liet Vet zien hoe allerlei aspecten van de Cradle-to-cradle filosofie zijn toegepast in het nieuwe gebouw van het NIOO kantoor Wageningen: warmteopslag in de bodem, gebruik van milieuvriendelijke en herbruikbare bouwmaterialen, toepassing van zonne-energie voor warmte- en elektriciteitsvoorziening.
Na afloop van haar verhaal gaven vertegenwoordigers van drie bedrijven die de “Cradle-to-cradle” filosofie aan het toepassen zijn een aansprekende korte toelichting op wat hun bedrijven doen. Ahrend past bij de filosofie al stevig toe in het ontwerpen van kantoormeubels (er was een “Cradle-to-cradle” kantoorstoel te bewonderen). Auping is op basis van de “Cradle-to-cradle” filosofie bezig zijn producten aan te passen en te her-ontwerpen. Van Gansewinkel is van eenvoudig afvalverzamelaar/verwerker veranderd in een geavanceerd re-cyclingbedrijf. Men is bezig afspraken met leveranciers te maken over de best mogelijke manier van recycling.
In de levendige discussie met de zaal vroeg een bezoeker aan Vet wat voor maatregelen zij zou nemen als zij het één dag voor het zeggen zou hebben in de politiek. “Ik zou de belasting op arbeid meteen afschaffen en vervangen door belasting op producten. Dan dwing je iedereen productieprocessen te gaan veranderen.”
James van Lidth de Jeude leidde met de hem gebruikelijke zwier de discussie. MarieSela verraste met mooie soms wat Caribisch aandoende muziek, waarin bijvoorbeeld een cover van Nirvana een heel eigen toon kreeg. De foto’s zijn van Huub Eggen.
