12 januari 2011: James van Lidt de Jeude
Chaostheorie: de neus van Cleopatra

James van Lidth de Jeude is algemeen bekend als oud-burgemeester van Deventer en natuurlijk treedt hij vrijwel iedere tweede woensdag van de maand op als discussieleider van Science Café Deventer. Maar wist je dat hij wis- en natuurkundige is en buitengewoon boeiend kan vertellen over de chaostheorie? Jan Terlouw, bekend van zijn kinderboeken en de politiek en eveneens wis- en natuurkundige nam voor één keer het stokje van James over als discussie leider.
Ditmaal stond James van Lidt de Jeude dus als spreker voor een bomvolle zaal in het Burgerweeshuis. Hij ging in op de chaostheorie: hoe kleine, nauwelijks meetbare verschillen, grote gevolgen kunnen hebben. Je kent vast het voorbeeld wel van de vleugelslag van een vlinder die aan de andere kant van de wereld een storm veroorzaakt.
De chaostheorie is, anders dan het woord doet vermoeden, een exacte wetenschap, die met wiskundige formules te berekenen is. Dit gebied binnen de wiskunde onderzoekt hoe schijnbare wanorde toch exact bepaald is en geordend tot stand komt. Het is een buitengewoon praktische theorie die op veel terreinen toepasbaar is, zoals bijvoorbeeld in de techniek,  de sociologie, management en economie.
“Wiskunde en bestuur, heeft dat iets met elkaar te maken”, vroeg discussieleider Jan Terlouw zich aan het begin van de avond hardop af.

Ja dus, je kunt als bestuurder bijvoorbeeld maatregelen nemen als het water in de IJssel erg hoog komt te staan omdat je weet dat het water niet altijd even gelijkmatig door de bedding stroomt. (zeer actueel voorbeeld) en hoe de besmetting verloopt tijdens een griepepidemie James van Lidt de Jeude stelde dat hij in zijn tijd als burgemeester veel aan de chaostheorie had gehad en hij vindt dan ook dat iedere bestuurder het principe van de chaostheorie zou moeten kennen.
In de pauze konden de bezoekers kijken naar een apparaat van gekoppelde slingers, die de chaostheorie illustreert. Hoewel beide slingers eenzelfde uitgangspositie hebben, zie je na een poosje grote verschillen optreden is de manier waarop de slingers uitslaan.

Martin van der Vlugt verzorgde de muziek. De foto’s zijn van Patrick Willems.