13 januari 2010: Marijke Gordijn
Tussen waken en slapen


Tussen waken en slapen

In onze hersenen zit een biologische klok. Die zorgt ervoor dat we in een ritme van 24 uur kunnen functioneren. De dag van de biologische klok is net iets meer dan 24 uur. Elke ochtend wordt die klok onder invloed van het licht via de ogen weer goed gezet. Er komen kleine verschillen in de kloktijd voor. Die verschillen maken precies het verschil uit tussen ochtendmensen (ook wel vroegslapers genoemd omdat ze relatief vroeg naar bed gaan) en avondmensen (laatslapers). Met behulp van licht kan een laatslaper zijn ritme wel iets vervroegen, maar veel niet. Ochtend- en avondmensen blijven altijd wat ze zijn.

Dr. Marijke Gordijn, die op 13 januari 2010 te gast was in het Science Café Deventer, hield voor een volle zaal een geweldig interessant verhaal over die biologische klok en alle verschillende ritmes die in ons lichaam een rol spelen. Zo is onze pijndrempel rond 2 uur in de middag op zijn hoogst. Een ideaal moment voor een afspraak bij de tandarts als die moet gaan boren. Een verdoving werkt dan het best. Op maandagmorgen blijken de meeste hartaanvallen op te treden, in de tweede helft van de week het minst. Het ingaan van de zomertijd versterkt dit effect nog. Voor de volksgezondheid zou het beter zijn de zomertijd midden in de week in te laten gaan. Dat scheelt een paar honderd hartaanvallen per keer. ’s Nachts gebeuren tijdens ploegendiensten veel meer ongelukken dan overdag. Je zou dus het beste avondmensen in nachtdiensten kunnen laten werken; die functioneren dan beter dan ochtendmensen. Die laatste moet je dan in vroege diensten zetten. Dit heeft serieuze belangstelling van bedrijven.

Gordijn liet een geweldige hoeveelheid onderzoeksresultaten zien die aantonen dat al deze effecten werkelijk bestaan en inderdaad alles met onze biologische klok te maken hebben. Discussieleider James van Lidth de Jeude hield tussendoor een paar vermakelijke enquêtes onder het publiek.
Voor de ochtendmensen in het publiek was het optreden van Martin van de Vrugt en zijn twee medemuzikanten ideaal: melodieuze, rustige, instrumentale muziek.