12 mei 2010: Wil van der Zwet
Antibiotica: is het einde nabij?

De berichten in de media waren de afgelopen maanden verontrustend. Sommige bacteriën worden zo resistent tegen antibiotica dat ze in de nabije toekomst niet meer te bestrijden zijn. Mensen zouden in de toekomst weer aan eenvoudige infectieziekten dood kunnen gaan. Zo’n vaart loopt het nog niet, stelt Dr. Wil van der Zwet, arts/microbioloog van het Deventer Ziekenhuis. Maar dat er een probleem is, werd uit zijn verhaal wel duidelijk.
De twee bekendste bacteriën die tegen steeds meer antibiotica resistent worden zijn Staphylococcus aureus en Escherichia coli. De staphylococcus komt bij 1 op de 3 mensen voor (vooral in de neus en slijmvliezen). Zijn resistentie staat bekend als MRSA. E. coli, zoals die afgekort heet, komt bij iedereen voor, in de darm. Zijn resistentie staat bekend als ESBL.
De beste manier om resistentie van bacteriën te voorkomen is zo min mogelijk antibiotica te gebruiken en dan zo gericht mogelijk tegen één bacterie. Gelukkig doen wij dat in Nederland het beste van heel Europa. Verontrustend is echter dat in de Nederlandse intensieve veehouderij op een ongekende schaal antibiotica worden toegepast. Nederland is daarin op grote afstand koploper in Europa. Dat zorgt in hoog tempo voor resistente bacteriën in die dieren. In 2007 was 11,2% van de Nederlandse vleesproducten bij de slager MRSA-positief. Dit jaar bleek 88% van de Nederlandse kipproducten ESBL-positief! Wat te doen? Geen rauw vlees eten, adviseert Van der Zwet.
In de veehouderij moet dringend het gebruik van antibiotica worden verminderd. Ook de overheid begint dat langzaam in te zien. Ziekenhuizen nemen al enige jaren stringente maatregelen bij verdachte patiënten om groei van het probleem tegen te gaan. En nieuwe antibiotica? Dat is een groot probleem, legde Van der Zwet uit. Het ontwikkelen van een nieuw antibioticum kost zo’n 1 miljard dollar en duurt 8 tot 10 jaar. Bovendien worden bacteriën vroeg of laat (en vaak al na een jaar of vijf) resistent tegen zo’n nieuw antibioticum. Een oplossing zou zijn een heel nieuw type antibioticum te vinden, maar dat is al vele jaren niet meer gelukt.
James van Lidth de Jeude trad op als gespreksleider en Mr. Blue Sky verzorgde de muziek. Hoewel deze band uit 4 meiden bestaat speelden ze toch vooral jongensmuziek. Bijzonder was wel dat ze hun soms harde muziek een zacht tintje gaven met xylofoon en harmonica.