10 oktober 2012: Janine Janssen
Dieren in de criminologie


Dieren in de criminologie

Van culturele antropologie naar criminologie, dr. Janine Janssen vertelde op een zeer amusante manier hoe zij dat had gedaan. Bij haar werk in detentie centra werd haar duidelijk dat dieren zeker van belang kunnen zijn in de criminologie als troeteldier in geval van eenzaamheid, als indicator voor mogelijke mishandeling, als hulpmiddel voor de politie en dat gedrag van dieren mogelijk gebruikt kan worden als verklaring van crimineel gedrag. In een kort overzicht van de nog redelijke jonge wetenschap criminologie laat Janine Janssen de verschillende stromingen van inzicht de revue passeren, waarbij het non-specisisme haar het meest aanspreekt. Wel gaf ze later in de discussie toe dat non-specisisme eigenlijk een utopie is: een dier is geen rechtspersoon, maar wel belangrijk; moeten  mensen als dieren beschouwd worden of dieren als mensen; moeten onze rechten op dieren worden toegepast? Janine Janssen vertelde erover en iedere keuze botst al met non-specisisme.

Janine Janssen gaf een duidelijk voorbeeld dat dieren in Nederland zeker meer aandacht zouden moeten krijgen: er zijn 17 miljoen mensen, maar het totale aantal van grotere huisdieren, landbouw dieren, kippen vogels en wild overtreft dit aantal wel bijna met een factor 10 of meer zelfs.

Vervolgens ging zij in op het gebruik van dieren in de criminologie:

  • Dieren als bezit  — in geval van eenzaamheid en vinden van troost
  • Dieren als prototype – gedrag van dieren als verklaring voor gedrag van mensen
  • Dieren als dader beschouwd – zoals een pitbull terrier of exotische dieren als muskusrat
  • Dieren als slachtoffer – stropen/ handel en wat te denken van menselijk ingrijpen bij reproductie?
  • Dieren als indicator (cruelty link) – houding naar dieren als indicator voor houding in gezin, maar ook dierenmishandeling als voorspellende waarde (als voorbeeld gaf zij een seriemoordenaar)
  • Dieren als hulpmiddel – automatisch denk je aan honden en paarden, maar denk ook maar aan bijen, wespen, dolfijnen, zeehonden, ratten: allen kunnen getrained worden voor bepaalde doelen, en denk aan spinnen waarvan het web bestudeerd wordt als sterk bescherm materiaal (kogelvrije vesten?).

Na de pauze was er een levendige discussie waar nog verder op rechten van dieren en bepaalde ontwikkelingen in gebruik van dieren werd ingegaan.

De zeer humoristische manier van spreken van Janine Janssen, inspireerde James van Lidth de Jeude tot de volgende passende anekdote: een man loopt in het bos en ziet een beer op hem afkomen. De man probeert weg te rennen, maar ziet dat het niet mogelijk is. Hij vraagt God om hem te helpen en God antwoordt dat hij dat wel kan doen als de man christen wordt. Daarop zegt de man dat hij daar nog over moet denken, maar kan God de beer niet vragen om christen te worden. De man ziet de beer zijn handen vouwen en hoort hem prevelen: Heer zegen deze spijs, amen.

Zowel voor de lezing, als in de pauze en na de discussie verzorgde Khebaus de muziek op een geslaagde manier. De foto’s zijn van Huub Eggen.